Środowisko edukacyjne przechodzi zmiany, a ich motorem są studenci. W jaki sposób? Młodzi ludzie nie chcą już nudnych zajęć. Chcą zdobywać wiedzę w sposób odpowiadający ich potrzebom. I tu z pomocą przychodzi podejście skoncentrowane na studencie.
Czym jest edukacja zorientowana na studenta?
Podejście skoncentrowane na studencie stawia go w centrum procesu kształcenia. To studenci mają wpływ na swoją ścieżkę akademicką, decydując o dwóch głównych obszarach:
- Jakiego materiału chcą się uczyć?
- W jaki sposób chcą się go uczyć?
Nauczyciel akademicki pełni rolę przewodnika w tym procesie, ale to studenci decydują, co robią, kiedy to ukończą i jak znajdują motywację.
Edukacja zorientowana na studenta w Polsce
Współczesny student w Polsce podchodzi do edukacji wyższej z nowymi, jasno określonymi oczekiwaniami. Studia nie są już postrzegane wyłącznie jako droga do zdobycia dyplomu, ale jako kluczowy etap intensywnego rozwoju osobistego i budowania konkretnych kompetencji zawodowych.
Niestety, polskie uczelnie często nie nadążają za tymi zmianami, co prowadzi do poważnych problemów. Jednym z najistotniejszych jest wysoki wskaźnik rezygnacji ze studiów, sięgający nawet 40%. Główną przyczyną tego zjawiska jest niedopasowanie oferty edukacyjnej do potrzeb studentów oraz brak wystarczającego wsparcia na wczesnych etapach kształcenia.
W odpowiedzi na te wyzwania kluczowe staje się wdrożenie narzędzi cyfrowych, które mogą wspierać studenta na każdym etapie jego ścieżki edukacyjnej. Nowoczesne technologie umożliwiają personalizację procesu nauczania, wczesne wykrywanie problemów i monitorowanie dobrostanu studentów, co bezpośrednio przyczynia się do prewencji rezygnacji z nauki. Dlatego upodmiotowienie studenta i stworzenie dla niego elastycznego, wspierającego środowiska, opartego na inteligentnych rozwiązaniach cyfrowych, to fundamentalne elementy strategii nowoczesnej uczelni, która chce skutecznie walczyć o każdego studenta w dobie niżu demograficznego i rosnącej konkurencji.
Jakie elementy wspierają edukację zorientowaną na studenta?
Aktywizacja studentów (Empowering students)
Studenci biorą aktywny udział w swojej edukacji. Są zaangażowani w podejmowanie decyzji, a ich potrzeby, preferencje i zdolności znajdują się na pierwszym planie. Studenci mają znaczący wpływ na swoją ścieżkę kształcenia. Aby wzmocnić ich pozycję, uniwersytety oferują:
- Doradztwo akademickie.
- Szeroką gamę kursów.
- Indywidualne ścieżki kształcenia.
- Różnorodne zasoby i wsparcie.
Wyniki pokazują, że studenci, którzy otrzymali większe wsparcie od swoich instytucji, byli ogólnie szczęśliwsi. 74% osób, które miały pozytywne doświadczenia, czuło, że otrzymało odpowiednie wsparcie, w porównaniu z zaledwie 18% osób z negatywnymi doświadczeniami.
Źródło: Connected Student Report, Third Edition, Salesforce
Spersonalizowane kształcenie
Wykładowcy stają się mentorskim wsparciem, ponieważ to studenci są główną częścią procesu. Aktywnie uczestniczą jednak w prezentowaniu możliwych ścieżek rozwoju i kształcenia. Pomaga to rozwijać krytyczne myślenie, umiejętności rozwiązywania problemów i automotywację. Spersonalizowane kształcenie charakteryzuje się:
- Nauką we własnym tempie.
- Dostosowanymi instrukcjami.
- Sieciami edukacyjnymi.
- Oprogramowaniem, które odpowiada na potrzeby użytkownika.
Dzięki stale rozwijającej się technologii i innowacjom, wiele z tego, czego studenci uczą się w ramach praktycznej edukacji, może szybko stać się nieaktualne. Jednak zapotrzebowanie na wykwalifikowanych i doświadczonych pracowników nigdy nie było wyższe. (…) Model biznesowy szkolnictwa wyższego w przyszłości musi równoważyć ogólne wykształcenie z bardziej konkretnym przygotowaniem do zawodu i zdobywaniem umiejętności.
Źródło: Connected Student Report, Third Edition, Salesforce
Wspierające środowisko
Całe środowisko akademickie zachęca studentów do stawania się niezależnymi, uczącymi się przez całe życie. To najlepszy sposób, aby nadążyć za duchem czasu w ciągle zmieniającym się świecie. Skuteczne sposoby na wdrożenie wspierającego środowiska to:
- Tworzenie społeczności.
- Wspieranie zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia.
- Wdrażanie kultury zaangażowania i różnorodności.
- Zapewnianie wsparcia w zakresie kariery.
- Zapewnienie dostępności.
Studenci oczekują od swojej uczelni większego wsparcia w budowaniu kariery: 40% studentów twierdzi, że potrzebuje, aby ich uniwersytety oferowały warsztaty branżowe w celu rozwoju kariery. Oczekują również silniejszych powiązań ze światem korporacyjnym.
Źródło: Connected Student Report, Third Edition, Salesforce
Te trzy filary – wzmocnienie pozycji studenta, personalizacja i wspierające środowisko – stanowią fundament skutecznego podejścia skoncentrowanego na studencie, wyposażając go w umiejętności, wiedzę i nastawienie niezbędne na jego akademickiej i zawodowej drodze.
Korzyści z edukacji zorientowanej na studencie
Nauczanie zorientowane na studentów przynosi wiele korzyści, które poprawiają całe doświadczenie akademickie. To nowe podejście jest wysoce rekomendowane dla uniwersytetów. Dlaczego? Ponieważ korzyści są widoczne zarówno dla studentów, uczelni, jak i interesariuszy. Poniżej znajduje się ich lista.
Poprawa zaangażowania studentów. Kiedy studenci mają kontrolę nad swoją edukacją i mogą wybierać, czego chcą się uczyć, stają się bardziej zmotywowani i aktywnie uczestniczą w procesie nauki. To sprawia, że nauka jest bardziej interesująca i przyjemna.
Wyższe wskaźniki retencji (utrzymania studentów). Gdy studenci są zaangażowani w naukę, istnieje większe prawdopodobieństwo, że zapamiętają i wykorzystają zdobytą wiedzę. Podejście skoncentrowane na studencie pomaga im związać się z materiałem i zapamiętać go na długo. Jest to kluczowe w kontekście polskiego problemu z wysokim odsetkiem osób porzucających studia.
Większa satysfakcja studentów. Dając studentom możliwość kształtowania własnych ścieżek edukacyjnych, buduje się w nich poczucie odpowiedzialności i spełnienia. Kiedy studenci czują się szanowani, są bardziej zadowoleni ze swoich doświadczeń uniwersyteckich.
Zachęcanie do współpracy i pracy zespołowej. Środowisko uczenia się oparte na pracy zespołowej rozwija umiejętności interpersonalne studentów i przypomina realne środowiska pracy, przygotowując ich do przyszłych karier.
Ułatwianie nauki i budowanie społeczności. Gdy studenci są zaangażowani, czują się bardziej związani z kolegami, wykładowcami i samą instytucją. To poczucie przynależności motywuje ich do osiągania doskonałości akademickiej.
Wsparcie studenta. Dzięki spersonalizowanym wskazówkom i dostosowanym doświadczeniom edukacyjnym studenci są lepiej przygotowani do pokonywania wyzwań akademickich, co prowadzi do lepszych wyników.
Przygotowanie do wejścia na rynek pracy. Uczenie się skoncentrowane na studencie pomaga rozwijać takie umiejętności, jak krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów i komunikacja, które są kluczowe w miejscu pracy. Studenci kończący takie programy są zazwyczaj lepiej przygotowani do wymarzonej pracy. W Polsce współpraca uczelni z biznesem jest postrzegana jako kluczowa dla rozwoju gospodarki i innowacyjności.
Poprawa nastawienia do nauki. Kiedy studenci mają swobodę odkrywania swoich zainteresowań i pasji, często rozwijają miłość do nauki na całe życie.
Nauka oparta na usługach i projektach (Service and project-based learning). Takie podejście może zwiększyć zaangażowanie poprzez łączenie nauki z realnymi zastosowaniami. Pomaga to studentom zobaczyć użyteczność ich studiów.
Nauczanie samoregulacji. Podejście skoncentrowane na studencie uczy samodzielności i odpowiedzialności. Te umiejętności pomagają osiągać lepsze wyniki na uniwersytecie i przygotowują do samodzielnej nauki w przyszłości.
W tym procesie kluczową rolę może odegrać zaufany partner Salesforce, który wesprze uczelnię w planowaniu, wdrożeniu i pełnym wykorzystaniu możliwości platformy.
Podejście skoncentrowane na studencie rewolucjonizuje edukację, zwiększając zaangażowanie, retencję, satysfakcję i współpracę studentów oraz lepiej przygotowując ich do wejścia na rynek pracy. Sprzyja pozytywnemu nastawieniu do nauki, praktycznemu zastosowaniu wiedzy i rozwojowi kluczowych umiejętności życiowych, ostatecznie wyposażając studentów w narzędzia do odniesienia sukcesu zarówno w nauce, jak i w przyszłej karierze.
Od sal wykładowych do kształcenia skoncentrowanego na studencie
Obecnie instytucje angażują więcej osób w decyzje dotyczące technologii. W miarę jak instytucje wyznaczają kurs na czas po pandemii i dalej, starają się integrować innowacje technologiczne w szeroki zakres działań na kampusie, od rekrutacji i relacji z absolwentami po komunikację i zapisy, a także wokół bardziej kompleksowych strategii mających na celu wspieranie ich samych i ich studentów. Dla polskich uczelni jest to moment przełomowy, aby wykorzystać zgromadzone doświadczenia i zainwestować w platformę Salesforce i Education Cloud, które pozwolą na budowanie spójnego, 360-stopniowego obrazu studenta na każdym etapie jego akademickiej podróży.
„Teraz studenci mają miejsce, w którym mogą znaleźć informacje o różnych możliwościach i składać wnioski o udział. Zaobserwowaliśmy gwałtowny wzrost zaangażowania, gdy zaczęliśmy koncentrować się na ich doświadczeniach”.
– CMO, publiczny uniwersytet badawczy.
Źródło: Raport Forrester: The Total Economic Impact Of Salesforce Education Cloud.
Studenci stają się aktywnymi współtwórcami swojego doświadczenia edukacyjnego. Rola uniwersytetów ewoluowała. Obserwujemy transformacyjną zmianę od tradycyjnego modelu opartego na wykładach do dynamicznego podejścia skoncentrowanego na uczącym się. Dla uniwersytetów nie jest to już tylko opcja – to konieczność, aby utrzymać wysokie wskaźniki retencji i wspierać sukces studentów.
FAQ
Czym jest podejście skoncentrowane na studencie w szkolnictwie wyższym?
Jest to model edukacyjny, w którym student staje się aktywnym uczestnikiem i współtwórcą własnego procesu kształcenia. To on ma wpływ na to, jakiego materiału i w jaki sposób chce się uczyć, a wykładowca pełni rolę przewodnika. Fundamentem tego podejścia jest wzmocnienie pozycji studenta, personalizacja nauczania oraz tworzenie wspierającego środowiska.
Dlaczego podejście skoncentrowane na studencie jest tak ważne dla polskich uczelni?
Polskie uczelnie stoją przed wyzwaniami takimi jak niż demograficzny, rosnąca konkurencja oraz bardzo wysoki wskaźnik rezygnacji ze studiów, sięgający nawet 40%. Podejście skoncentrowane na studencie jest odpowiedzią na te problemy, ponieważ zwiększa zaangażowanie i satysfakcję, co bezpośrednio przekłada się na wyższe wskaźniki retencji (utrzymania studentów na uczelni).
Jakie są główne korzyści z wdrożenia podejścia skoncentrowanego na studencie?
Główne korzyści to przede wszystkim wyższe zaangażowanie, satysfakcja i retencja studentów. Ponadto, takie podejście rozwija kluczowe na rynku pracy umiejętności, takie jak krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów i praca zespołowa. Studenci czują się bardziej związani z uczelnią, co buduje pozytywne nastawienie do nauki na całe życie.
Na jakich trzech filarach opiera się skuteczne podejście skoncentrowane na studencie?
Skuteczne podejście skoncentrowane na studencie opiera się na trzech filarach:
- Wzmocnienie pozycji studentów (Empowering students): Umożliwienie im aktywnego udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących ich ścieżki edukacyjnej.
- Spersonalizowane kształcenie: Dostosowanie procesu nauczania do indywidualnych potrzeb i tempa studenta.
- Wspierające środowisko: Tworzenie społeczności akademickiej, która dba o dobrostan psychiczny, wspiera w rozwoju kariery i promuje zaangażowanie.
